Boşanma Davası Türleri | 2024 Güncel Rehber

Türk hukuk sisteminde boşanma davaları, temel olarak üç ana türde ele alınır: anlaşmalı boşanma, çekişmeli boşanma ve fiili ayrılık nedeniyle boşanma. Bu türlerin her biri, farklı hukuki gerekçeler ve koşullara dayanmaktadır.

Anlaşmalı boşanma, tarafların her konuda anlaşmaya vardığı durumları kapsarken, çekişmeli boşanma, taraflar arasındaki anlaşmazlıkların çözülemediği durumlarda gündeme gelir. Fiili ayrılık nedeniyle boşanma ise belirli bir süre boyunca ayrı yaşayan taraflar için bir çözüm sunar. Bu üç farklı boşanma türü, tarafların durumuna uygun olarak farklı hukuki süreçler ve sonuçlar doğurur.

Boşanma, evliliğin sona erdirilmesi anlamına gelir. Boşanma davası, eşlerin artık birlikte yaşamak istememesi veya evlilikten doğan sorumluluklarını yerine getirememesi durumunda açılır. Boşanma süreci, duygusal ve hukuki açıdan zorlu olabilir. Bu rehberde, boşanma türlerini ve bu süreçlerin nasıl işlediğini ele alacağız.

çekişmeli boşanma davası nedir

Anlaşmalı Boşanma Davası

Anlaşmalı boşanma, eşlerin boşanma konusunda her konuda uzlaşması durumunda açılır. Anlaşmalı boşanma için evliliğin en az bir yıl sürmüş olması ve eşlerin nafaka, çocukların velayeti, mal paylaşımı gibi konularda anlaşmış olmaları gerekir.

Anlaşmalı Boşanma Süreci

Anlaşmalı boşanma sürecinde, mahkeme eşlerin hazırladığı protokolü inceler ve boşanmak istediklerinden emin olur. Tarafların anlaşmaya kendi istekleriyle varıp varmadığını ve anlaşmanın adil olup olmadığını değerlendirir. Anlaşmalı boşanma, hızlı ve barışçıl bir şekilde sonuçlanır. Çocukların psikolojik sağlığı açısından da önemlidir, çünkü bu tür boşanmada anlaşmazlık ve çatışma daha azdır.

Anlaşmalı boşanmanın en önemli avantajı, tarafların daha kısa sürede ve daha az maliyetle evliliği sona erdirebilmesidir. Tarafların her konuda anlaşmış olması, dava sürecinin karmaşıklığını azaltır ve genellikle tek celsede sonuçlanır. Mahkeme, tarafların sunduğu anlaşma protokolünde nafaka, velayet ve mal paylaşımı gibi konuları inceler ve her iki tarafın da çıkarlarını koruyan bir karar verir.

anlaşmalı boşanma davası nedir

Çekişmeli Boşanma Davası

Çekişmeli boşanma, eşlerin boşanma veya boşanmanın detayları konusunda anlaşamaması durumunda açılır. Bu tür davalarda, mal paylaşımı, çocukların velayeti ve nafaka gibi konularda anlaşmazlıklar olabilir. Çekişmeli boşanma davaları genellikle daha uzun sürer ve süreç daha karmaşıktır.

Çekişmeli Boşanma Sebepleri

  • Şiddetli Geçimsizlik: Sürekli tartışmalar ve huzursuzlukların yaşanması.
  • Aldatma (Zina): Eşlerden birinin sadakatsizlik yapması.
  • Terk: Eşlerden birinin evi terk ederek geri dönmemesi.
  • Kötü Muamele: Eşlerden birine fiziksel veya duygusal zarar verilmesi.
  • Psikolojik Sorunlar: Eşlerden birinin ciddi bir ruhsal veya fiziksel rahatsızlığı olması.

Çekişmeli Boşanma Süreci

Çekişmeli boşanma sürecinde, mahkeme tarafların iddialarını ve delillerini dinler. Tarafların sunduğu deliller ve tanıklar, mahkemenin kararında büyük rol oynar. Çekişmeli boşanma, anlaşmalı boşanmaya göre çok daha karmaşık ve uzun sürebilir, çünkü taraflar arasında anlaşmazlıkların çözülmesi zaman alır.

Çekişmeli boşanma, tarafların kendi haklarını korumak için avukat desteği almasını gerektirir. Delillerin toplanması, tanıkların dinlenmesi ve hukuki sürecin doğru bir şekilde takip edilmesi için avukatların rolü önemlidir. Mahkeme, tarafların mali durumunu ve çocukların çıkarlarını dikkate alarak nafaka ve velayet gibi konularda karar verir.

Çekişmeli boşanma sürecinde, çocukların velayeti de sıkça anlaşmazlık konusu olur. Mahkeme, çocuğun çıkarlarını ön planda tutarak velayeti belirler. Velayet konusunda karar verilirken çocuğun yaşı, ebeveynlerin yaşam koşulları ve çocuğun psikolojik sağlığı göz önünde bulundurulur.

fiili ayrılık boşanma davası nedir

Fiili Ayrılık Nedeniyle Boşanma Davası

Fiili ayrılık nedeniyle boşanma, eşlerin belirli bir süre ayrı yaşamaları durumunda açılan bir boşanma türüdür. Eğer eşler, mahkeme tarafından verilmiş bir ayrılık kararı veya reddedilmiş bir boşanma talebinden sonra en az üç yıl boyunca ayrı yaşamışsa, taraflardan biri bu sebebe dayanarak boşanma davası açabilir.

Fiili Ayrılık Boşanmasının Şartları

  • Mahkeme Kararı: Ayrılık kararı verilmiş veya boşanma talebi reddedilmiş olmalıdır.
  • Ayrı Yaşama Süresi: En az üç yıl boyunca ayrı yaşamış olmalıdır.
  • Evlilik Birliğinin Sona Ermesi: Evliliğin yeniden sağlanmasının mümkün olmadığının kanıtlanması gereklidir.

Fiili ayrılık nedeniyle boşanma, evlilik birliğinin fiilen sona erdiği durumlarda tarafların hukuki olarak da ayrılmasını sağlar. Bu tür boşanma, evliliğin artık sürdürülemeyeceği durumlarda bir çözüm sunar ve tarafların kendi hayatlarına devam etmelerine olanak tanır.

Boşanma Davalarında Ortak Konular

Nafaka

Boşanma davalarında mahkeme, tarafların ekonomik durumlarını göz önünde bulundurarak nafaka ödenmesine karar verebilir. Nafaka türleri şunlardır:

  • Yoksulluk Nafakası: Boşanma sonrası maddi zorluk yaşayacak olan eşe verilen nafaka.
  • İştirak Nafakası: Çocukların bakımı için verilen nafaka.
  • Tedbir Nafakası: Dava süresince verilen geçici nafaka.

Nafaka, tarafların ekonomik durumlarına göre belirlenir ve mahkeme, nafaka miktarını belirlerken her iki tarafın da yaşam standartlarını ve ihtiyaçlarını göz önünde bulundurur. Yoksulluk nafakası, boşanma nedeniyle ekonomik olarak zorluk çekecek olan eşe destek olmak amacıyla verilir. İştirak nafakası ise çocukların temel ihtiyaçlarının karşılanması için ödenir.

Velayet

Boşanma davalarında çocukların velayeti önemli bir konudur. Mahkeme, çocuğun çıkarlarını gözeterek velayeti anneye, babaya veya her iki tarafa verebilir. Çocuğun yaşı, ihtiyaçları ve ebeveynlerin yaşam koşulları dikkate alınarak velayet kararı verilir.

Velayet konusunda mahkeme, çocuğun fiziksel ve psikolojik sağlığını en iyi şekilde koruyacak kararı vermeye özen gösterir. Çocuğun yaşı küçükse ve anne bakımına ihtiyaç duyuyorsa genellikle velayet anneye verilir. Ancak her iki ebeveynin de çocuğa uygun bir yaşam ortamı sunması durumunda ortak velayet kararı da verilebilir.

Mal Paylaşımı

Boşanma durumunda, eşlerin evlilik süresince edindiği malların nasıl paylaşılacağına karar verilir. Eşler arasında mal paylaşımı konusunda anlaşma yoksa, Türk Medeni Kanunu’na göre edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır. Bu rejime göre, evlilik sırasında alınan mallar her iki tarafın da hakkı olarak bölüştürülür. Evlilik öncesi edinilen mallar ve kişisel eşyalar bu paylaşımın dışında tutulur.

Mal paylaşımı, boşanma sürecinde önemli bir anlaşmazlık konusu olabilir. Evlilik süresince edinilen mallar her iki tarafın da ortak malı sayılırken, kişisel mallar ve miras yoluyla edinilen mallar paylaşım dışında bırakılır. Tarafların evlilik sözleşmesi yapmış olması durumunda ise bu sözleşme doğrultusunda mal paylaşımı yapılır.

anlaşmalı boşanma davası türleri nedir güncel rehber

Sonuç

Boşanma, hem duygusal hem de hukuki olarak zor bir süreçtir. Anlaşmalı boşanma, tarafların anlaşarak evliliği bitirmesine olanak tanırken, yenboşanma daha karmaşık ve uzun sürebilir. Fiili ayrılık nedeniyle boşanma ise uzun süre ayrı yaşayan eşler için bir çözüm sunar. Boşanma sürecinde tarafların haklarını korumak için hukuki destek alması, sürecin daha adil ve sağlıklı ilerlemesine yardımcı olabilir.

Boşanma sürecinde avukat desteği almak, tarafların haklarını daha iyi savunmalarını sağlar ve hukuki sürecin karmaşıklığını azaltır. Özellikle çekişmeli boşanmalarda, delillerin toplanması ve hukuki sürecin doğru yürütülmesi için avukatın rehberliği önemlidir. Boşanma davası açmayı düşünen tarafların, sürecin nasıl işleyeceği konusunda bilgi sahibi olmaları ve adımlarını doğru atabilmeleri için uzman bir avukata danışmaları tavsiye edilir.