İşten Haksız Çıkarılma – 3 Adımda Yardımcı Bilgiler

İşten haksız çıkarılma bir çalışanın iş sözleşmesinin yasal geçerliliği olmayan veya adil olmayan sebeplerle sona erdirilmesi durumudur. Çalışanın performansı, davranışları veya işyerinin ekonomik gereklilikleri gibi geçerli nedenler olmaksızın işten çıkarılması, iş hukukunda haksız fesih olarak değerlendirilmektedir. Haksız çıkarılma, hem çalışan hem de işveren açısından ciddi sonuçlar doğurabilir; çalışanın gelir kaybına uğraması ve psikolojik olarak olumsuz etkilenmesi, işverenin ise yasal yaptırımlarla karşılaşması mümkündür. Bu durumda, çalışanlar yasal yollara başvurarak işlerine geri dönme talebinde bulunabilir ya da tazminat alma hakkına sahip olabilirler.

İş Sözleşmesi Nedir ve Nasıl Sona Erdirilebilir?

İş sözleşmeleri 4857 sayılı İş Kanunu’na göre işçi ve işveren arasındaki iş ilişkisini düzenleyen, işçinin iş görmeyi ve işverenin de iş karşılığı bir ücret ödemeyi taahhüt ettiği sözleşmelerdir. İşbu iş sözleşmeleri birçok sebeple sona erebilir. Belirli süreli iş sözleşmeleri sürenin bitimi ile sona ererken, işçinin ölümü halinde de iş sözleşmesi geçerliliğini yitirir. İş sözleşmesi, sözleşmenin tek taraflı feshi ile de sona erdirilebilir. 4857 sayılı İş Kanunu’nda işten çıkan ya da çıkarılan işçinin haklarına ve başvurması gereken yollara yer verilmiştir.

haksız işten çıkartma

İşten Haksız Çıkarılma Nedir?

İşten haksız çıkarılma, işverenin geçerli bir sebep olmaksızın veya iş yasalarına aykırı bir şekilde işçinin işine son vermesidir. İş Kanunu’na göre, işverenin işçiyi işten çıkarırken belirli prosedürlere ve gerekçelere uyması gerekmektedir. Eğer bu gereklilikler yerine getirilmezse, işten çıkarılma haksız olarak değerlendirilir.

İşten Haksız Çıkarılma Sebepleri

  • Geçerli Bir Sebep Olmaması: İşçinin işine son verilmesi için işverenin geçerli bir sebep göstermemesi durumunda işten çıkarılma haksızdır.
  • Performans Yetersizliği ve Uyarı Eksikliği: İşveren, işçinin performansını gerekçe gösteriyorsa, daha önce işçiye yazılı bildirim ve iyileştirme süresi tanınmalıdır.
  • Keyfi Uygulamalar: İşverenin eşit davranmaması, ayrımcılık yapması veya işçilerin haklarını ihlal etmesi işten haksız çıkarılma kapsamına girer.

İşten Haksız Çıkarılma Durumunda İşçinin Hakları

İşe İade Hakkı

Tek taraflı fesih bildirimi ile işten çıkarılan işçi, fesih bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren 1 ay içinde işe iade talebiyle arabulucuya başvurabilir. Arabuluculuk sürecinin anlaşmama ile sonuçlanmasını takiben işçi, işverene karşı işe iade davası açabilir. İşe iade davası olumlu sonuçlanırsa işçi, mahkemenin kesinleşmesinden itibaren 10 gün içinde işe iade talebiyle işverene başvurmalıdır. İşveren bir ay içinde işçiyi aynı koşullarla işe alacak ya da tazminat ödeyecektir.

Feshin geçerli bir nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir.

Kıdem Tazminatı

4857 sayılı İş Kanunu’na göre işçiler, belli şartlara uymak kaydıyla kıdem tazminatına hak kazanırlar. Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı süre göz önüne alınarak ödenen bir paradır. İşçinin son ücreti, yol, yemek, sosyal yardım vb. haklar da eklenerek brüt ücret üzerinden hesaplanır. Kıdem tazminatında zamanaşımı süresi 5 yıldır.

İhbar Tazminatı

İhbar tazminatı, iş sözleşmesini fesheden tarafın, fesih iradesini belirli sürelere uyarak önceden karşı tarafa bildirmemesi durumunda ödenir. İhbar süreleri, işçinin kıdemine göre iki ila sekiz hafta arasında değişir. İhbar tazminatı beş yıllık zamanaşımına tabidir.

kıdem tazminatı

İşten Haksız Çıkarılma Durumunda İzlenmesi Gereken Adımlar

İşten Çıkarılma Gerekçesinin Yazılı Olarak Talep Edilmesi

İşçi, işten çıkarıldığı durumda işverenden işten çıkarılma gerekçesini yazılı olarak talep etmelidir. Bu belge, işçinin hukuki haklarını koruması için önemli bir delil niteliğindedir.

Arabuluculuk Başvurusu

İşten haksız çıkarılan işçi, mahkemeye başvurmadan önce arabuluculuk sürecine başvurmalıdır. Arabuluculuk, işçi ve işverenin anlaşmazlıklarını mahkemeye gitmeden çözmelerini amaçlayan zorunlu bir süreçtir.

İşe İade Davası Açılması

Arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanamazsa, işçi işe iade davası açabilir. Bu dava, işçinin haksız yere işten çıkarıldığını kanıtlaması durumunda işverenin işçiyi tekrar işe almasını sağlar.

DYC Legal Consultancy’nin İşten Haksız Çıkarılma Sürecinde Sunduğu Destek

DYC Legal Consultancy olarak, işten haksız çıkarılma durumlarında işçilere profesyonel hukuki destek sağlamaktayız. İşten çıkarılma sürecinin her aşamasında, işçilerin haklarını savunarak adil bir sonuç elde etmelerine yardımcı oluyoruz.

İşten Haksız Çıkarılma Sürecinde Verdiğimiz Hizmetler

  • Hukuki Danışmanlık: İşçilerin haklarının korunması ve tazminat hakları konusunda bilgilendirme.
  • Arabuluculuk Sürecine Katılım: Arabuluculuk sürecinde işçinin çıkarlarını savunma ve uzlaşma sağlanması için gerekli müzakereleri yürütme.
  • Dava Sürecinin Takibi: İşe iade davası ve tazminat talepleri için işçileri temsil ederek, sürecin hukuka uygun şekilde yürütülmesi.
işten haksız çıkarılma

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

İşten Haksız Çıkarılma Durumunda İşe İade Davası Ne Kadar Sürer?

İşe iade davaları genellikle 3 ila 6 ay arasında sonuçlanmaktadır. Ancak mahkemenin iş yüküne ve davanın karmaşıklığına bağlı olarak bu süre değişebilir.

İşten Haksız Çıkarılma Durumunda Hangi Tazminatlar Talep Edilebilir?

İşten haksız çıkarılma durumunda işçi kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve işe başlatmama tazminatı talep edebilir. Ayrıca fazla mesai alacakları ve yıllık izin ücreti gibi haklarını da talep edebilir.

İşten Haksız Çıkarılma Durumunda Arabuluculuk Süreci Zorunlu mudur?

Evet, işten çıkarılma durumunda arabuluculuk süreci zorunludur. Anlaşma sağlanamazsa işçi mahkemeye başvurabilir.

İşe İade Davasını Kazanan İşçi İşe Dönmek Zorunda mı?

İşe iade davasını kazanan işçi, işvereni tarafından işe geri çağrıldığı takdirde işe dönmeyi kabul edebilir veya işe başlatmama tazminatını talep edebilir.

İşten haksız çıkarılma, işçi için zorlu bir süreç olabilir. Ancak işçinin sahip olduğu haklar ve yasal yollar sayesinde bu durumun telafi edilmesi mümkündür. DYC Legal Consultancy olarak, işten haksız çıkarılma durumlarında işçilere hukuki destek sunarak, haklarını korumalarına ve adil bir sonuca ulaşmalarına yardımcı olmaktayız.